Το Πελίτι: το πρωτοπόρο δίκτυο στην προμήθεια σπόρων και ανταλλαγής αγαθών και υπηρεσιών (video)

Το Πελίτι θεωρείται η παλαιότερη οργάνωση στο χώρο της κοινωνικής οικονομίας στην Ελλάδα. Είναι μια «εναλλακτική κοινότητα», όπως δηλώνει το σήμα του, που εμπνεύστηκε ο δημιουργός του κ. Παναγιώτης Σαϊνατούδης από έναν ινδιάνικο μύθο. Μια βελανιδιά, όπου άνδρες και γυναίκες είναι πιασμένοι χέρι χέρι σε έναν κύκλο. Από εκεί και το όνομα της οργάνωσης, καθώς Πελίτ, στη γλώσσα καταγωγής του εμπνευστή του, στα Ποντιακά, σημαίνει Βελανιδιά.

Η αναφορά στο Πελίτι, καθρεφτίζει σε μεγάλο βαθμό το βάθος χρόνου που λειτουργεί η λεγόμενη «ανταλλακτική οικονομία» στην Ελλάδα. Ξεκίνησε τη δράση του το 1995. Εδρεύει στη Δράμα, όπου το 2009 απόκτησε και τη δική του γη, μια έκταση 6 στρεμμάτων στο Μεσοχώρι Παρανεστίου.

Η φιλοσοφία του Πελίτι πρεσβεύει ότι « ... όλοι μας φέρουμε ευθύνη γι' αυτά που γίνονται σε προσωπικό αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο. ... Κατά συνέπεια ο καθένας μας κρατάει ένα μέρος από τη λύση των προβλημάτων ...».

Οι βασικοί στόχοι του είναι:

• η συλλογή, διατήρηση και διάδοση των ντόπιων ποικιλιών
• η ανταλλαγή αγαθών και υπηρεσιών χωρίς τη μεσολάβηση του χρήματος
• η δημιουργία μιας εναλλακτικής κοινότητας με κύριο άξονα τη διατήρηση των ντόπιων ποικιλιών

Επικοινωνήσαμε με τα γραφεία - της αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρίας - του Πελίτι και με τον εμπνευστή αυτής της κίνησης, κ. Σαϊνατούδη και συζητήσαμε μαζί του για την προσπάθειά του. Μοιράστηκε μαζί μας τις απόψεις του αλλά και την κοσμοαντίληψή του, που την έκανε πράξη ζωής. «Μπορούμε να ζούμε με ένα λιτό τρόπο», λέει χαρακτηριστικά, «να καλλιεργούμε την τροφή μας και το περίσσευμα να το ανταλλάσσουμε με το συνάνθρωπό μας, σε μια σχέση αλληλεγγύης.»

Συνέντευξη στο Βασίλη Σκαλιώρα

 

Πείτε μου με δύο λόγια, με τι προϊόντα και σε ποιες περιοχές ξεκίνησε το Πελίτι; Πού βρίσκεται τώρα αυτή η προσπάθεια;
Το Πελίτι ξεκίνησε το 1995. Το 2000 οργανώθηκε το πανελλαδικό δίκτυο για τη διάδοση και διάσωση των ντόπιων ποικιλιών και των αυτοχθόνων αγροτικών ζώων με το όνομα «κατά τόπους αγροκτήματα». Οι συμμετέχοντες έχουν στην κατοχή τους ντόπιες παραδοσιακές ποικιλίες σπόρων, τις οποίες και προσφέρουν σε όποιον ενδιαφέρεται να αποκτήσει. Επίσης καταγράφονται οι κτηνοτρόφοι που διατηρούν αυτόχθονα αγροτικά ζώα.

Το 2002 δημιουργήθηκε το πανελλαδικό δίκτυο «Από χέρι σε χέρι και από καρδιά σε καρδιά», το οποίο είναι ένα δίκτυο ανταλλαγής αγαθών και υπηρεσιών χωρίς χρήματα, όπου καθένας δηλώνει τι προσφέρει και τι ζητάει, έτσι ώστε οι ενδιαφερόμενες πλευρές να έρχονται απευθείας σε επαφή. 

Ποιες είναι οι δυσκολίες που συνάντησε και συναντά μια τέτοια οργάνωση και πώς τις ξεπερνάτε;
Πιστεύω ότι δύσκολο είναι να κάνεις πράγματα που δεν σου αρέσουν. Όταν αυτό που κάνεις σου αρέσει, τα πράγματα διευθετούνται και τα ζητήματα επιλύονται. 

Ποιοι είναι οι μελλοντικοί στόχοι του Πελίτι;
Καλύτερη οργάνωση και διαχείριση των ποικιλιών που κρατάμε στα χέρια μας. Μέσα στα σχέδιά μας βρίσκεται και η δημιουργία της Τράπεζας Σπόρων. 

Το Πελίτι λειτουργεί με μέλη; Αν ναι, πώς γίνεται η επικοινωνία μεταξύ τους;
Δεν υπάρχουν εγγεγραμμένα μέλη αλλά άνθρωποι που συμμετέχουν στις δράσεις του Πελίτι προσφέροντας ο καθένας ό,τι μπορεί (εργασία, σπόρους, οικονομική υποστήριξη). Μέσα από τις εκδηλώσεις που οργανώνουμε, τα σεμινάρια, έρχονται σε επαφή οι άνθρωποι που συμμετέχουν στις δράσεις του Πελίτι είτε είναι καλλιεργητές, είτε εθελοντές, είτε οικονομικοί υποστηρικτές. 

Τι ρόλο έπαιξε το Διαδίκτυο στην εξάπλωση, τόσο της πληροφόρησης για το Πελίτι, όσο και της ανταλλαγής αγαθών;
Το Διαδίκτυο είναι ένα εργαλείο που βοηθά να γίνονται γνωστά γεγονότα σε μικρό χρονικό διάστημα και να ενημερώνεται μεγαλύτερο εύρος ανθρώπων. Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση του Πελίτι. Το Διαδίκτυο βοηθά. Από το 2007 δημοσιεύουμε τα ονόματα των συμμετεχόντων στο δίκτυο ανταλλαγής αγαθών και υπηρεσιών χωρίς χρήματα, στην ιστοσελίδα www.peliti.gr 

Το Πελίτι εκτός από την ανταλλαγή αγαθών, θα επεκταθεί και σε παροχή υπηρεσιών; Σε ποιες υπηρεσίες θα το βλέπατε εφικτό;
Υπάρχει ήδη ένα δίκτυο ανταλλαγής αγαθών και υπηρεσιών δίχως χρήματα, όπως σας είπα, όπου παρέχονται διάφορες υπηρεσίες π.χ. εκμάθηση ξένων γλωσσών, μουσικών οργάνων, εικαστικών (ζωγραφική, κατασκευή κοσμημάτων, ξυλογλυπτική, κ.ά.) μεταφράσεις, δακτυλογραφήσεις, φύλαξη και δημιουργική απασχόληση των παιδιών, μασάζ, τεχνικές υπηρεσίες (ηλεκτρολογικές, υδραυλικές), φιλοξενία κ.ά.


Μπορεί εν τέλει, κάποιος να ζει αποκλειστικά με αυτό τον εναλλακτικό τρόπο; Σε τι ποσοστό καλύπτει τα έξοδά του; Τι κάνει με τα λειτουργικά του έξοδα, όπως είναι οι λογαριασμοί ή οι φόροι;
Μπορεί εν μέρει να ζήσει κάποιος μ’ αυτόν τον τρόπο υιοθετώντας ένα λιτό και απέριττο τρόπο ζωής, όντας αυτάρκης και ολιγαρκής στο μέτρο του εφικτού (καλλιεργώντας ο ίδιος τα απαραίτητα για τη διατροφή του αγαθά και ανταλλάσσοντας το πλεόνασμα με άλλα αγαθά που του λείπουν).
Θα ήταν ουτοπικό αν πιστεύαμε ότι όλες οι ανάγκες του ανθρώπου σήμερα μπορούν να καλυφθούν μ’ αυτόν τον τρόπο. Ασφαλώς και χρειάζονται τα χρήματα για να καλύψουν τις υποχρεώσεις μας (φόροι, λογαριασμοί).

Αυτό που πρεσβεύουμε, είναι να έρθουμε πάλι πιο κοντά με το συνάνθρωπό μας και να δείξουμε ότι μπορούμε να καλύψουμε πολλές από τις ανάγκες μας βοηθώντας ο ένας τον άλλον και στηρίζοντας ο ένας τον άλλον υιοθετώντας έναν ολιγαρκή και αυτάρκη τρόπο ζωής.

Πώς γίνεται λοιπόν κανείς κρίκος της αλυσίδας;

Με διάφορους τρόπους μπορεί να συμμετάσχει κάποιος στην προσπάθειά μας, όπως:

• να προσφέρει εθελοντική εργασία
• να συμμετέχει στο δίκτυο ανταλλαγής σπόρων ως καλλιεργητής
• να συμμετέχει στο δίκτυο ανταλλαγής αγαθών και υπηρεσιών δίχως χρήματα
• να γίνει διατηρητής ποικιλιών
• να μας στέλνει σπόρους, ή
• να γίνει οικονομικός υποστηρικτής

Πώς στηρίζεται λοιπόν οικονομικά η προσπάθειά σας; Ποιοι είναι οι δωρητές και οι χορηγοί;
Το Πελίτι στηρίζεται οικονομικά από τις εκδόσεις του καθώς και από την οικονομική υποστήριξη των ανθρώπων που ενδιαφέρονται για το έργο μας.

Μπορεί ένας άνθρωπος της πόλης να συμμετέχει σε μια τέτοια οικονομία, ή είναι ακόμα νωρίς, για τη νοοτροπία του;
Άνθρωποι της πόλης είναι κυρίως αυτοί που συμμετέχουν στο δίκτυο αγαθών και υπηρεσιών χωρίς χρήματα του Πελίτι.

Οι παρεχόμενες υπηρεσίες είναι διαφόρων ειδών: εκμάθηση ξένων γλωσσών, μουσικών οργάνων, εικαστικών (ζωγραφική, κατασκευή κοσμημάτων, ξυλογλυπτική κ.ά.), μεταφράσεις, δακτυλογραφήσεις, φιλοξενία, φύλαξη δημιουργική απασχόληση των παιδιών, μασάζ, τεχνικές υπηρεσίες (ηλεκτρολογικές, υδραυλικές) κ.ά.

Υπάρχει κάποια ανταγωνιστικότητα μεταξύ παρόμοιων τάσεων, οργανώσεων, συλλόγων ή δικτύων, με αφορμή κείμενό σας που αφορούσε στον "Αιγίλοπα";
Υπάρχει συνεργασία με τις άλλες οργανώσεις και γίνονται από κοινού εκδηλώσεις.

Τέλος, τι ανταπόκριση βρήκατε από τους δήμους, τους κοινωνικούς φορείς, την πολιτεία εν γένει αλλά και τους ιδιώτες που θα μπορούσαν να συμβάλλουν;
Η ανταπόκριση του κόσμου είναι τόσο μεγάλη στις δράσεις του Πελίτι που δεν μπορούμε να ανταποκριθούμε πάντα σε όλες. Επιπλέον, συνεργαζόμαστε με πολλούς δήμους στην Ελλάδα και υπάρχει ενδιαφέρον από ακόμα περισσότερους δήμους για συνεργασία με το Πελίτι. Μπορώ να σας αναφέρω ως παράδειγμα το Δήμο Κηφισιάς, που έχει προμηθευτεί κατιφέδες και κοσμεί τα πάρκα του.

Πηγή: in.gr